هەرێمی کوردستان: لە نێوان قەیران و شۆڕشدا
ئازاد ئارمان:
حکومەتی عێراق و هەرێمی کوردستان بە قەیرانێکی قووڵی سیاسی، ئابووری و ئیداریدا تێپەردەبێت. ئەم قەیرانە تەواوی جوگمەکانی کۆمەڵگای عێراق و کوردستانی گرتۆتەوە. لە سەکتەری تەندروستی بگرە تاوەکو خزمەت گوزارییەکانی وەکو ئاو، کارەبا پەروەردە …..هتد. سەرەرای ئەمانەی سەرەوەش کە چەندین ساڵە بەرۆکی بەر کۆمەڵانی خەڵکی کرێکار و زەحمەتکێش گرتووە. ئەم ئەزمەیە تەواوی کۆمەڵگای لە لێواری هەژارییەکی بێ وێنە و مەرگ و کارەساتی هەموو رۆژە بردووە. هاتنی پەتای ڤایرۆسی کۆرۆناش ئەزمەکەی چەندین بەرابەر قوولتر کردۆتەوە و حکومەتی هەرێم بە بنبەستی تەواو گەیشتووە و هیچ جوڵەیەکی نەماوە تەنها دەزگا سەرکوتکار و چەوسێنەرەکانی چالاکن لە دژی جەماوەری نارازیی.
لە بەرامبەر ئەم هەلومەرجە نالەبارو کارەستبارەدا کە کۆمەڵگای کوردستانی پێدا تێدەپەرێت. دوو تێروانین و دیدگای سەرەکی لە بەرامبەر ئەم ئەزمەیەدا دەبینرێت و زەق خۆی نیشان دەدات. تێروانینێک پێی وایە مادام بێکاری رێژەیەکی بەرزی وەرگرتووە و تەواوی کرێکاران و کارمەندان موچەبراوکراون و خزمەتگوزارییەکان لە سفر نزیک بوونەتەوە و دەسەڵاتی سیاسی بۆرژوازی کەلێنی تێکەوتووە و …هتد.. ئەم ئەزمەیە راستەوخۆ بەرەو شۆڕش و ڕاپەرینی جەماوەری دەچێت و دەبێت ئەرکەکانی خۆمان بۆ ڕوودانی ئەم شۆڕشە ئامادە بکەین. ئەم دیدگایە تەنها تایبەتمەندی کورستان نییە و بەڵکو لە ئاستی جیهانیشدا لە دوای شۆڕشی فەرەنسییەوە تاوەکو ئەمرۆ وجودی هەیە بەڵام لە ڕاستیدا ئەم ئەزمانە لە هەندێک دەورانی مێژوویدا نەک بەرەو شۆڕش هەنگای نەناوە بەڵکو لە سیەکانی سەدەی بیستەمدا بووە هۆی هاتنە سەر کاری چەندین دەسەڵات و رژێمی فاشیست لە ئەوروپا. بە کارەساتی مرۆیی کۆتایی هاتووە. هۆکارەکەشی نەبوونی ئەلتەرناتیڤێکی شۆڕشگێرانە و کارساز بووە لە مەیدانی عەمەلیدا.
دیدگای بەرامبەر یاخۆد تێروانینی دووەمیش پێی وایە سنوربەندییەکی تەواو هەیە لە نێوان قەیران و شۆڕشدا و هەمیشە پێداگری دەکات لە سەر داخوازییە ئابووریی و سیاسیەکان لە چوارچێوەی هەمان سیستەمدا. ئەوە رەتدەکاتەوە کە ئەزمە و قەیرانەکانی سەرمایەداری چۆگەلە ببەستێت بەرەو شۆڕش و راپەرین.
هەڵەی ئەم تیۆر و تێروانینیەش لەوەوە سەرچاوە دەگرێت تەنها ئەم لایەنەی ئەزمەی سەرمایەداری دەبینێت کە کە لە سەرەوە نموونە گەلێکمان هێنایەوە. بەڵام لە هەمان کاتدا ئەزموونی سەد ساڵی رابردوو ئەوەشی نیشانداوە کاتێ سەرمایەداری دەکەوێتە ئەزمەو و قەیرانەوە هەموو جارێک بە سەلامەتی لەم ئەزمەیە رزگاری نابێت. قەیرانە تازەکانی ئەم دوایانەی رژێمە سەرمایەدارییەکانی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست وەکو تونس و میسر لیبیا و سوریا … هتد. نیشانی داوە کۆمەڵگا هەموو کات ناتوانێ ریفۆرم و چاکسازیی لە چوار چێوەی هەمان دەسەڵاتدا قەبوول بکات. و داوا و پراکتیکی گۆڕانی شۆڕشگێرانەی دەوێت. ئەگەر بە کۆنکریتیش قسە بکەین لە سەر ئەم قەیرانەی لە کوردستان لە ئارادایە. دەبینین باڵە بۆرژوازییەکان بە ناسیونالیست و ئایینی و نیولیبرالییەوە بۆ رێگرتن لە قولبوونەوەی ئەم قەیرانە چەندین بەربەست دەخەنە پێش گۆڕانکارییە بنچینیەییەکانی جەماوەری نارازیی لەوانە: گەرانەوە بۆ بەغدا، هەلبژاردنی پێشوەخت، کۆنگرەی نیشتیمانی و شۆڕشی سپی و چەندینی تر.
ئەلتەرناتیڤی بەرەی کرێکاران و جەماوەری ملیۆنی لە خوارەوە دەتوانێ ئەم قەیرانانە بە قازانجی بەرەی کرێکاران بشکێنێتەوە و تورەیی و نارەزایەتی جەماور بەرەو هەڵکشان ببات و هەنگاو بە هەنگاو سەنگەر لە دەسەڵاتدارن بگرێت و هەژموونی شۆڕشگێرانە لە ناو جەماوەری نارازیی پەرە پێبدات لە خۆپیشاندانی سەرانسەرییەوە هەنگاو بنێت بۆ مانگرتنی گشتی و تاوەکو وەلانان و ڕامالینی ئەم دەسەڵاتە بۆگەن و بنەماڵەیی یە. نابێت تەنها تێکۆشانی بەرتەسک بکاتەوە لە چوارچێوەی خەباتی ئابووری و داخوازییە هەنوکەییەکان، بەڵکو گرنگە دەبێت وەکو بزوونتەوەیەکی شۆڕشگێرانەی سیاسی دەرکەوێت و هەست نەستی جەماوەر بەرەو لای خۆی راکێشت هەنگاو بە هەنگاو لە گەل جەماوەری نارازیی بێت زۆر لە پێشیانەوە نەبێت لە بزووتنەوەکە دوورکەوێتەوە. لە هەمان کاتدا پایەکانی دەسەڵاتداریی دیموکراسیی کرێکاران لە خوارەوە وەکو (شورا کرێکاراییەکان، کۆمەڵە هەرەوەزییەکان، کۆمۆنەکان) یان هەر ئامرازێکی تری عەمەلی و کارساز بنیاتبنێت. مەرجی کۆتاییش بۆ سەرکەوتنی کرێکاران و کۆمەڵانی ملیۆنی خەڵک لە خەباتی بەردەوامییان دا بوونی هێزێکی پێشەنگە.
22/08/2020